مواد شوینده، شامل صابونها و مواد پاککننده مصنوعی، به دلیل ترکیبات شیمیایی مختلفی که دارند، میتوانند تاثیرات قابل توجهی بر آبهای زیرزمینی داشته باشند. وقتی این مواد به سیستم فاضلاب یا مستقیماً به محیط زیست تخلیه میشوند، ممکن است به لایههای آب زیرزمینی نفوذ کنند و باعث آلودگی آنها شوند. ترکیبات فسفاتی و نیتروژنی موجود در برخی مواد شوینده میتوانند به رشد بیش از حد جلبکها و کاهش کیفیت آب منجر شوند. به همین دلیل، استفاده از مواد شوینده سازگار با محیط زیست و مدیریت مناسب فاضلاب اهمیت زیادی دارد. همچنین، استفاده از مناسبترین و بهترین تصفیه آب خانگی مانند فیلترهای کربن فعال یا اسمز معکوس میتواند به حذف آلایندههای باقیمانده در آب کمک کرده و آب آشامیدنی سالمتری فراهم کند.
مواد شوینده به دو شکل وارد محیط زیست میگردند
- از طریق مصارف صنعتی:
صنایع طبق استانداردهای جهانی و نظارت سازمانهای بهداشتی و در کل دنیا موظفند پساب حاصل از تولید محصولاتشان را تا حدی تصفیه نموده که به محیط زیست آسیبی وارد ننمایند و بعد از آن این مجوز را دارند که آب را به طبیعت برگردانند.
- مصارف خانگی:
دولتها موظف هستند که پساب منازل مسکونی و شهری را از طریق “اگو” به تصفیه خانهها هدایت کرده و از آنجا بعد از تصفیه وارد سپردههای زیرزمینی نماید. در شهرها و شهرکهایی که جدید احداث میگردد به دلیل این که از قبل برای این موضوع تدابیر لازم و فضاسازی تدارک دیده میشود کار به سادگی امکانپذیر است اما در شهرهایی که بافت قدیمی در آنها بسیار است مخصوصاً در کلانشهرها برای احداث اگوی شهری با مشکلات بسیاری روبرو خواهند شد، بنابراین احتمال اینکه مناطقی از کلانشهرها فاقد اگوی شهری باشند وجود دارد بعلاوه اینکه احتمال نشتی در اگوی شهری نیز وجود دارد.
بیشتر بخوانید: بررسی دستگاههای تصفیه آب سازگار با محیط زیست
تصفیه فاضلابهای مسکونی و شهری: سخت و پر هزینه
یکی از سختترین و پرهزینهترین امور در صنعت آب و فاضلاب تصفیه فاضلابهای مسکونی و شهری میباشد؛ باید این فرهنگ و اندیشه که ” آب بسیار گران بهاست و برای احیای آن هر هزینهای توجیهپذیر میباشد” برای مردم جهان جا بیفتد کمااینکه با گرم شدن زمین و کم بارش شدن بخش زیادی از مناطق جهان و پیرو آن کم آبی مزمنی که برای خیلی از بخشهای زمین شکل گرفته است قدر و ارزش آب بیشتر از پیش اهمیت پیدا نموده است.
مشکلات ایجاد شده مواد شوینده برای محیط زیست
- فسفات یکی از پارامترهای تشکیل دهنده مواد شوینده میباشد که باعث رشد جلبک و کاهش سطح اکسیژن در آب میگردد که جزو آلایندههای آب محسوب میشود.
- برخی از مواد شوینده که تمیز کنندگی بالایی دارند مانند وایتکس حاوی کلر هستند، این میزان کلر در پساب امکان تولید مادهای به نامتری هالومتان مینماید که ماده سمی و سرطانزا شناخته شده است.
- یکی دیگر از مواردی که موادهای شوینده میتوانند در تخریب اکوسیستم نقش داشته باشند تجزیه ناپذیری گروه سخت شویندهها است. سورفکتانت ها یکی از اجزای تشکیل دهنده مواد شوینده هستند که کشش سطحی آب را کم کرده و باعث اتصال ذرات کثیفی و آب میشود.
- بخشی از مواد شوینده شامل مواد متفرقه هستند که به تناسب نوع مواد شوینده: شامپو، صابون، مایع ظرف شویی و… باشد خاصیت براق کنندگی، نرم کنندگی، خوشبوکنندگی و… برای شویندهها ایجاد میکنند که اینها نیز در حد و اندازه خود ایجاد آلودگی زیست محیطی و آلودگی آب میکنند.
- به جز انسان، گیاهان و جانوران مخصوصاً آبزیان نیز در آسیب جدی مواد شوینده قرار دارند.
- در مناطقی که آب سد پاسخگوی نیاز شهروندان به خصوص در فصلهای کم بارش نیست به ناچار باید از از آب چاه برای مصارف خانگی استفاده نمود که معمولاً به شکل میکس آب سرد و آب چاه وارد شبکهها میگردد، بنابراین در هر جای دنیا احتمال این که مواد شوینده در آب لوله کشیها وجود داشته باشد هست.
چگونه میتوان مواد شوینده را از آب برای نوشیدن حذف کرد؟
راه چاره چیست؟ فرایند آب پارس روش تصفیه اسمز معکوس را پیشنهاد میدهد اما در ابتدا اجزای تشکیل دهنده را بهتر است به اختصار توضیح دهیم:
دترجنتها یا همان مواد شوینده از سه بخش: سولفاتانتها، پرکنندهها و مواد متفرقه تشکیل شدهاند. در روش تصفیه آب خانگی اسمز معکوس (Reverse Osmosis) به دلیل وجود فیلتر کربن اکتیو و وجود ممبران که یکی املاح آلی و دیگری املاح غیر آلی را از آب حذف مینماید این اطمینان خاطر را به ما میدهد که خروجی دستگاه تصفیهی آب عاری از هرگونه مواد شیمیایی و اجزای تشکیل دهنده آن خواهد بود.
جمع بندی
این نکته را فراموش نکنید دستگاه تصفیه آب خانگی با کیفیت که دارای ممبران مرغوب و فیلتر کربن مرغوب میباشد تهیه کنید تا مطمئن بشوید ۹۹% خالصسازی آب صورت گرفته و از آبی بهره خواهید برد که دارای کیفیت در حد استانداردهای جهانی میباشد.