اهمیت تعویض فیلتر به موقع و تاثیر آن در طول عمر دستگاه تصفیه آب خانگی

دستگاه‌های تصفیه آب خانگی RO معمولاً دارای شش مرحله فیلتراسیون هستند که گاهی اوقات با افزودن فیلتر UV یا قلیایی به هفت مرحله ارتقاء می‌یابند. این افزودنی‌ها نادر هستند، اما فارغ از تعداد فیلتر‌ها مهم‌ترین نکته به هنگام استفاده از  دستگاه‌های تصفیه آب نحوه‌ی نگهداری درست از آنها است که بایستی مشتریان از آن‌ها آگاه باشند که صد البته تیم‌های فنی و فروش ملزم و موظف به آموزش مشتریان در زمان فروش هستند.

زمان تعویض فیلتر‌های دستگاه تصفیه آب:

 فیلترهای اول، دوم و سوم باید هر شش ماه یک بار تعویض شوند، صرف‌نظر از میزان مصرف.

با تماس فیلترها با آب، فیلتر کربن به تدریج اشباع می‌شود. این اشباع گاها میتواند فضای مناسبی را برای رشد میکرو اورگانسیم‌ها فراهم سازد و احتمال بروز مشکلات میکروبی را افزایش دهد، زیرا منافذ کربن می‌توانند به عنوان محلی برای تشکیل کلونی‌های میکروارگانیسم‌ها و رشد آن‌ها عمل کنند. از آنجایی که کربن کلر را نیز حذف می‌کند، شرایط برای رشد میکروارگانیسم‌ها بهبود می‌یابد.

فیلتر پلی‌پروپیلن، که از الیاف ساخته شده است، به مرور زمان و با قرار گرفتن در آب، بافت خود را از دست می‌دهد و دیگر قادر به حفظ منافذ میکرونی نیست. بنابراین، این سه فیلتر باید هر شش ماه یک بار تعویض شوند. در شش ماه دوم سال، فیلترهای یک، دو، سه و همچنین فیلترهای پنج و شش باید تعویض شوند. اگر دستگاه دارای فیلتر قلیایی باشد، این فیلتر نیز به همراه فیلترهای پنج و شش، هر یک سال یک بار تعویض می‌شود. بر اساس تجربه ما، لامپ‌های UV معمولاً چهار سال عمر می‌کنند و پس از این مدت نیاز به تعویض دارند.

فیلتر مرحله‌ی چهارم (ممبران):

تولیدکنندگان دستگاه‌های تصفیه آب اغلب اعلام می‌کنند که فیلتر مرحله چهارم، که معمولاً یک ممبران است، به طور میانگین دو سال عمر می‌کند. دلیل استفاده از واژه «میانگین» این است که عمر مفید ممبران تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. تعویض به موقع فیلترهای اولیه (فیلترهای یک، دو، و سه) بر طول عمر ممبران تأثیر مثبت مستقیم دارد، زیرا این فیلترها مواد مضر مانند کلر را حذف می‌کنند که در غیر این صورت می‌توانند باعث اکسیداسیون و تخریب بافت‌های داخلی ممبران شوند. این اکسیداسیون می‌تواند منافذ ممبران را که به اندازه یک هزارم میکرونی هستند، مسدود کند و در نتیجه کارایی آن را کاهش دهد. بنابراین، نگهداری مناسب و تعمیرات به موقع از اهمیت بالایی برخوردار هستند تا اطمینان حاصل شود که دستگاه تصفیه آب به طور مؤثر کار می‌کند و طول عمر ممبران حفظ می‌شود.

عوامل متعددی بر طول عمر ممبرین‌های دستگاه‌های تصفیه آب RO تأثیر می‌گذارند. در کنار  تعویض به موقع فیلترهای اولیه (فیلترهای یک، دو و سه) که یکی از این عوامل هستند، میزان مصرف نیز مهم است؛ خانواده‌هایی که مصرف آب بالایی دارند، ممکن است شاهد کاهش طول عمر ممبرین در دستگاه‌های خود باشند. آلودگی آب ورودی نیز یک عامل دیگر است؛ هرچه میزان آلودگی بیشتر باشد، فشار بیشتری به ممبرین وارد می‌شود و در نتیجه طول عمر آن کاهش می‌یابد.

علاوه بر این، عوامل فنی مانند اداپتور نیم‌سوز، فشار پمپ ناکافی، خرابی هدپمپ، یا شیر برقی نیم‌سوز می‌توانند بر کارایی ممبرین تأثیر منفی بگذارند. این مشکلات ممکن است باعث شوند که آب به درستی از ممبرین عبور نکند و فشار لازم برای تصفیه کارآمد فراهم نشود، که در نهایت به کاهش طول عمر ممبرین منجر می‌شود. بنابراین، نگهداری مناسب و تعمیرات به موقع از اهمیت بالایی برخوردار هستند تا اطمینان حاصل شود که دستگاه تصفیه آب به طور مؤثر کار می‌کند و طول عمر ممبرین حفظ می‌شود.

تعویض دوره‌ای فیلترها هر شش ماه یک بار توسط یک کارشناس آموزش دیده از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که این گونه افراد به گونه‌ای آموزش دیده‌اند تا در هر دوره تعویض فیلتر، تمامی قطعات را بررسی کنند و در صورت وجود مشکل آن را رفع نموده تا از آسیب‌های احتمالی بعدی جلوگیری شده و از کاهش طول عمر دستگاه جلوگیری شود. این بررسی شامل سوئیچ‌های پرفشار و کم‌فشار و همچنین باد مخزن می‌شود که سالانه یک بار چک و در صورت نیاز شارژ می‌گردد.

این رویه نه تنها به افزایش طول عمر ممبرین کمک می‌کند، بلکه به بهبود عمر قطعات دیگر نیز منجر می‌شود. به عنوان مثال، اگر اداپتوری نیم‌سوز باشد، تکنسین‌های متخصص آن را تشخیص داده و تعویض می‌کنند تا از افزایش طول عمر پمپ اطمینان حاصل شود. اگر هدپمپ دچار نقص یا نشتی باشد یا توان لازم را ایجاد نکند، ممکن است دستگاه به جای کار کردن در زمان معمول (مثلاً بیست تا چهل دقیقه) برای پر کردن مخزن، چهار تا پنج ساعت کار کند. بنابراین، تعویض به موقع هدپمپ می‌تواند به طور قابل توجهی به افزایش طول عمر ممبرین و سایر قطعات کمک کند.

بر اساس تجربیات به دست آمده از استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب در تهران، مشاهده شده است که ممبرین‌ها به طور معمول بین دو تا سه سال عمر می‌کنند. در مواردی با نگهداری مناسب و به موقع، این طول عمر به چهار یا پنج سال نیز رسیده است، به ویژه در دستگاه‌هایی که به طور منظم هر شش ماه یک بار سرویس و فیلترهای آن‌ها تعویض می‌شوند.

گزارش‌هایی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد برخی ممبرین‌ها حتی بیش از پنج سال کار کرده‌اند، به ندرت مواردی رویت شده که با نگهداری دقیق و اصولی ممبرین‌ها تا نُه، ده و حتی یازده سال دوام آورده‌اند و پس از آن جایگزین شده‌اند. این داده‌ها بر اهمیت سرویس و نگهداری منظم برای افزایش طول عمر قطعات و تضمین کارایی مداوم دستگاه‌های تصفیه آب تأکید می‌کنند.

نشانه‌های خرابی ممبرین:

کارشناسان فنی در زمینه تصفیه آب، با استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری TDS metr (Total Dissolved Solids)، کیفیت آب خروجی از دستگاه‌های تصفیه آب را مورد بررسی قرار می‌دهند. این اندازه‌گیری‌ها به صورت دوره‌ای و هر شش ماه یک بار انجام می‌شوند تا از کارایی ممبرین‌ها اطمینان حاصل شود. اگر TDS آب ورودی به دستگاه تصفیه آب 300 باشد، انتظار می‌رود که TDS آب خروجی به 30 یا کمتر کاهش یابد. اگر میزان TDS خروجی بیش از حد معمول افزایش یابد، این می‌تواند نشانه‌ای از خرابی ممبرین باشد. به عنوان مثال، اگر TDS خروجی به 50 برسد، تقریباً 20 درصد از روزنه‌های ممبرین دچار مشکل شده‌اند. اگر TDS به 60 یا 70 برسد، این نشان‌دهنده نزدیک شدن ممبرین به مرز خرابی است و توصیه می‌شود که ممبرین تعویض شود. در صورتی که TDS به 80 یا بالاتر برسد، تعویض ممبرین ضروری است. اگر TDS به 100 یا 110 برسد، این نشان‌دهنده تشکیل رسوب در کتری است و بدون شک ممبرین باید تعویض شود. این اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهند که اگر ممبرین نتواند TDS را به خوبی کاهش دهد، احتمالاً نمی‌تواند سایر مواد مضر مانند نیترات را نیز به خوبی حذف کند، و این موضوع نیاز به تعویض ممبرین را تأیید می‌کند.

مشتریان معمولاً در طول دوره‌ای که بین دو سرویس شش ماهه قرار دارد، به خرابی ممبرین پی می‌برند. افرادی که نسبت به طعم آب حساسیت بالایی دارند، متوجه تغییر طعم آب می‌شوند و گزارش می‌دهند که آب طعمی شبیه به آب شهری پیدا کرده است، که این ناشی از افزایش TDS است. همچنین، تشکیل رسوب در کتری نیز می‌تواند نشانه‌ای از افزایش TDS و نیاز به تعویض ممبرین باشد. وقتی که TDS به بالای 80 یا 90 می‌رسد، مشتریان تماس می‌گیرند و کارشناسان فنی برای تعویض فیلتر اقدام می‌کنند. این تجربیات بر اهمیت توجه به نشانه‌های تغییر کیفیت آب و انجام سرویس‌های به موقع برای حفظ کارایی سیستم تصفیه آب تأکید می‌کنند.